เครื่องเร่งอนุภาค LEP
‹ҧࢌһ͹ ػóԷʵÏҴ˭شš ҧҹ ػó ً㵌ԹдѺ֡ 100 Ōًҹˋ˹ ͧاԵÏŹ ػó ѡɳٻⴹѷ ʌͺǧ 25 ʌٹҧͧ͹ 4 չ˹ѡ 60,000 ѹ ػóǴ 6,000 Ҥ 2 Ōҹҷ
ѡԡʏ 3,500 ҡҧ û 14 㪌ͧ Ë͹Ҥ硵͹ Ե͹ ͹Ҥ͹ ͹ءС ᵋШ俿ǡ ˌ͹Ҥ 2 Դǹѹǧ зդ໚ 99.999996% ͧʧ ҡ ֧ѧѺˌ͹Ҥͧ؋ ࢌҪѹ شʧͧͧ ׹ѹ (źŌҧ) ͧ ͧçÌҧͧءԴѡ
ػó¡ҧNj Large Electron-Positron Collider ¡ Nj LEP
硵͹ Ե͹ ѧҹ٧ ѹ ѧҹͧ͹Ҥͧ ҧʋǹ١¹ E=mc2 ѹͧ͹Ҥͧ з ˌԴ͹Ҥҧ ҡ º͹ö 2 ѹ؋ࢌѹ٧ ŌöŊ öѡҹ¹ ö࿂µ зö Դѧҡ
ѡԷʵÏҴѧNj LEP Ҵͧ öÌҧ͹ҤԴ˹ ¡Nj Zo ˌѡԷʵÏ䴌 ͹Ҥ Zo غѵѡ 15,000 Ōҹ Ō ͹ѡԴ ҡҹǹNjҧ͹ Ե͹ѺѹŌҹ ͡Դ͹Ҥ Zo§ᤋ 1 ෋ҹ Nj ͧ͹Ҥ Zo ҡ คือประมาณ 0.000,000,000,012 วินาที อุปสรรคในการสังเกต Zoจึงมีมากมหาศาล ความยากลําบากนี้ ºº䴌Ѻ͹ٌѡѡ ٧ 1,000 Ōҹ
͡ҡ͹ҤZo Ō ѡ ԡʏҴNjҨ͹Ҥ ઋ Higgs boson top quark Դա
ʹյ 60 Ō ءNjءԴСͺ ͹ҤŰҹ 3 Դ ͹ ͹ ͹ ѹѡԷʵÏNjõ͹ ǵ͹ ѧͧСͺŧա ¡Nj quark ɮŋشŧNj quark 6 Դ Һ෋ҷءѹ ѡԷʵÏ䴌ѧࡵ quark Ō 5 Դ ʋǹԴ 6 top quark ѧ
ҡ LEP ʴˌѡԷʵÏ top quark ‹ҧѴö͸Ժ ‹ҧᨋᨌNj ˵ءԴѡ ֧çҾً䴌ѧѹً
ҡ LEP ʴˌNj top quark ʴˌѡԷʵÏ͹Ҥ Ҵҡ͹Nj NjѡԷʵÏеͧѵ ٻ ԴҧҹçÌҧͧҵ ա໚˭
ѡԷʵÏҤû ѧ㪌 LEP ءԡٌ ҧѰ ͧͧ Ë͹ҤѺ䴌Njًᢋͧ LEP ͹ѹԷ Stanford Ѱ California ͧË͹Ҥͧԡ硡Nj ͧû 100 ෋ ֧Ե Z 0 䴌Nj Nj͡Ф͹Ҥ չ
‹ҧԡѧ ᾌ ԡ ѧÌҧ Superconducting Supercollider (SSC) Texas Ҵ ʌͺǧ 100 ѧҹҡNj LEP ؤѹҡ
ػó LEP ͧѧҹ ѧԹҡ ô Թҹ ֧ͧ ö ˌҷҨ״ LEP ѡä䴌 ᵋѡԷʵÏ ٌ ѧ ҳԤٌѡNj ًͧ˹ ֡Ѻǧ֧໚ ͧǹش
ѧ ѡԷʵÏ ֧ ѧͧҡ LEP ً‹ҧ

ที่มา : ดร.สุทัศน์ ยกส้าน
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)