CASSINI
เยือนดาวเสาร และ Huygens ลงบน Titan
ชาว Sumerian ซึ่งเคยมีชีวิตอยู‹ในเอเชียตะวันตกแถบ Mesopotamia เมื่อประมาณ 5,000 ป‚ก‹อนนี้อาจจะ เปšนชนกลุ‹มแรกที่ไดŒศึกษาดาวเสาร โดยไดŒเรียกชื่อดาวดวงนี้ว‹า Seg-Usk ในเวลาต‹อมาชาว Babylon เมื่อไดŒ สังเกตเห็นว‹า ดาวเสารเคลื่อนที่ชŒามากจึงไดŒเรียกมันว‹า Kaimanu ซึ่งแปลว‹า ดาวที่เชื่องชŒา ส‹วนคนกรีกเรียกดาว เสารว‹า Cronus ตามชื่อของเทพเจŒาในตํ านานกรีกซึ่งไดŒ สมรสกับนŒองสาวของตนเอง
การศึกษาดาวเสารไดŒเริ่มอย‹างเปšนระบบในป‚ พ.ศ. 683 เมื่อนักดาราศาสตรชาติกรีกชื่อ Ptolemy ไดŒสังเกตุเห็นว‹าในบางครั้งดาวเสารโคจรนําดาวพฤหัสบดี แต‹ในบางครั้งมันโคจรตาม เขาจึงตั้งสมมติฐานว‹า การที่เราเห็นเช‹นนี้เพราะดาวเสารอยู‹ห‹างจากโลกมากกว‹าดาวพฤหัสบดี และอยู‹ไกลมากถึงขอบสวรรค โดยไม‹มีดาวดวงใดอยู‹ไกลกว‹าเลย และเมื่อ Galileo ไดŒใชŒกลŒองโทรทรรศนส‹องดูดาวเสารในอีก 1,400 ป‚ต‹อมาเขาไดŒรูŒสึกประหลาดใจมากเมื่อเห็นว‹าดาวเสาร มิไดŒมีลักษณะกลม เช‹น ดาวเคราะหดวง อื่นๆ กลŒองโทรทรรศนที่มีประสิทธิภาพตํ่าของเขา ทํ าใหŒเขาเห็นมีบริเวณเสŒนศูนยสูตรของดาวเสารโคŒงนูน Galileo คิดว‹าส‹วนที่โคŒงนูนนั้นคือ ดวงจันทรของดาวเสาร และเมื่อเขายŒอนกลับไปสังเกตดูดาวเสารในเวลาต‹อมา เขากลับเห็นดาวเสารมีลักษณะกลมเหมือนดาวเคราะหอื่นๆ ทั่วไป Galileo ไม‹สามารถอธิบายเหตุการณที่เขาเห็นไดŒเลย จนกระทั่ง C. Huygens ชาวเนเธอรแลนดไดŒอธิบายว‹า ส‹วนโคŒงนูนที่สว‹างของดาวเสารคือ วงแหวนที่ลŒอมรอบ ดาวเสาร ดังนั้นเวลาวงแหวนวางตัวเอียงทํ ามุมต‹างๆ กับสายตา เราจะเห็นมันมีรูปร†างต‹างๆ เช‹น เวลาวงแหวน หันขอบใหŒอยู‹ในระดับสายตาเราก็จะไม‹เห็นวงแหวน แต‹หากวงแหวนเอียง ทำมุมกับสายตาเราจะเห็นแหวนเปšนแถบใหญ‹ Huygens ยังเปšนมนุษยคนแรกที่ไดŒเห็นดวงจันทรของดาวเสารอีกดŒวย ดวงจันทรดวงนี้ในเวลาต‹อมา ไดŒรับการตั้งชื่อว‹า Titan นอกจากนักดาราศาสตรทั้งสองแลŒวยังมีนักดาราศาสตรอีกท‹านหนึ่งที่มีบทบาทมากในการ ศึกษาดาวเสารในระยะแรก ท‹านผูŒนี้คือ J.D. Cassini ท‹านไดŒพบดวงจันทรของดาวเสารอีก 4 ดวงคือ Lapetus, Rhea, Dione และ Tellhys แต‹ชื่อ Cassini ที่โลกรูŒจักดีในทุกวันนี้เปšนชื่อของช‹องว‹าง ระหว‹างวงแหวนที่ลŒอมรอบดาวเสาร โดย Cassini ไดŒพบว‹าวงแหวนเหล‹านี้ มิไดŒเปšนแท‹งของแข็งตัน แต‹มีหลายวงเรียงกัน บริเวณที่ว‹าง ระหว‹างวงมีขนาดต‹างๆ กัน โดยช‹องว‹างใหญ‹ที่สุดมีความกวŒางถึง 4,000 กิโลเมตร เรียกว‹า Cassini Division
ป˜จจุบันทุกวันนี้เรามีขŒอมูลจําเพาะ เกี่ยวกับดาวเสารดีกว‹าในอดีตหลายลŒานเท‹า เช‹น เรารูŒว‹า ดาวเสารอยู‹ห‹างจากดวงอาทิตยประมาณ 1,430 ลŒานกิโลเมตร (9.5 เท‹าของระยะทางจากโลกถึงดวงอาทิตย) และโคจรไปรอบดวงอาทิตยหนึ่งรอบโดยใชŒเวลานาน 29.5 ป‚ ดาวเสารมีเสŒนผ‹าศูนยกลาง 113,450 กิโลเมตร (ประมาณ 8.9 เท‹าของโลก) จึงมีขนาดใหญ‹เปšน 714 เท‹าของโลก มันมีความหนาแน‹นนŒอยที่สุดในบรรดา ดาวเคราะหทั้งหมดของสุริ ย จักรวาล คื อ ประมาณ 0.7 เท‹าของนํ้ าเท‹านั้นเอง และมีอุณหภูมิที่ผิว -178 องศาเซลเซียส การส‹งยานอวกาศ Voyager I, II ไปโคจรผ‹านดาวเสารในระยะใกลŒ ทํ าใหŒเรารูŒว‹าดาวยักษดวงนี้มี ดวงจันทรเปšนบริวาร 20 ดวง และสนามแม‹เหล็กในตัวของมันเอง โดยสนามนี้มีความเขŒมเพียง 20% ของความเขŒมสนามแม‹เหล็กโลก และแกนแม‹เหล็กของดาวเสารอยู‹ในแนวขนาน กับแกนเหนือ-ใตŒของมัน จึงทํ าใหŒมันแตกต‹างจากโลก เพราะแกนแม‹เหล็กของโลกเอียงทํามุมถึง 12 o กับแกนเหนือ-ใตŒ
ถึงแมŒว‹า Galileo จะไดŒเห็นวงแหวนของดาวเสารมานานถึง 387 ป‚ และ J.C. Maxwell เจŒาของทฤษฎีแม‹เหล็กไฟฟ‡าที่ลือชื่อก็เปšนคนแรก ที่อธิบายแนะว‹าวงแหวนประกอบดŒวยกŒอนนํ้าแข็งเล็กๆ นักวิทยาศาสตรป˜จจุบันยังไม‹มีคําตอบแน‹ชัดว‹าวงแหวน เหล‹านี้เกิดไดŒอย‹างไร คนหลายคนคิดว‹า เวลาดวงจันทรบริวารของดาวเสารชนกันเอง หรือเวลาดวงจันทรที่มีมากมายหลายดวง ของมันถูกดาวหาง หรือดาวเคราะหนŒอยชน สะเก็ดเล็กสะเก็ดนŒอยของดาวเหล‹านี้ ไดŒแตกกระจายเปšนวงแหวน
ป˜จจุบันนี้เรารูŒแต‹เพียงว‹า วงแหวนเหล‹านี้มีอายุอย‹างนŒอย 100 ลŒานป‚ วงแหวนที่มีหลายวงซŒอนกันนี้ ประกอบดŒวยกŒอนนํ้าแข็งและกŒอนหินที่มีเสŒนผ‹าศูนยกลางขนาดต‹างๆ กันตั้งแต‹ 0.5-100 กิโลเมตร วงแหวนในสุดอยู‹ห‹างจากผิวดาว 80,000 กิโลเมตร และวงนอกสุดอยู‹ห‹าง 960,000 กิโลเมตร วงแหวนมีความหนาอย‹างนŒอย 10 เมตร กŒอนหิน และกŒอนนํ้ าแข็งมีความเร็ว ในการโคจรรอบดาวเสาร 70,000-100,000 กิโลเมตร/ชั่วโมง

เธ—เธตเนˆเธกเธฒ : เธ”เธฃ.เธชเธธเธ—เธฑเธจเธ™เนŒ เธขเธเธชเน‰เธฒเธ™
เธชเธ–เธฒเธšเธฑเธ™เธชเนˆเธ‡เน€เธชเธฃเธดเธกเธเธฒเธฃเธชเธญเธ™เธงเธดเธ—เธขเธฒเธจเธฒเธชเธ•เธฃเนŒเนเธฅเธฐเน€เธ—เธ„เน‚เธ™เน‚เธฅเธขเธต (เธชเธชเธงเธ—.)